Henk van Renssen

(klik om te vergroten) Een kaart met een zomerse foto van een spelletje badminton in de tuin van een gebouwencomplex. Hoewel, badminton, dat racket heeft wel een erg dikke steel. Misschien spelen ze zo'n vakantietennisspel, met een rubber balletje, ik ben de naam vergeten. Plaats: hotel Camino Real in Mexico City. De ansicht werd dus waarschijnlijk in de lobby verkocht, wie weet in zo'n wit rekje met nog meer kaarten. Met vrouwen in badpak, altijd goed voor de verkoop. Wanneer zou ie zijn gemaakt? Er staat geen boodschap of datum achterop, maar kijk naar de vrouw op die stoel in het midden: hoofddoek, zonnebril, blote armen, echt zo'n Sophia Loren. Jaren zestig? Ze zit trouwens op een design stoel uit die tijd, de zogeheten Diamond chair: wit, opengewerkt raster, schuine pootjes - waarschijnlijk geen goedkoop hotel, geen arme gasten. Wat ik knap vind is dat de foto, ondanks die blokkige betonnen omgeving, erin slaagt zon, vakantie en beweeglijkheid uit te st

(klik om te vergroten) Waarom gaan mensen die zich ontspannen met hun knieen over elkaar zitten? Achter hun bureau zitten ze rechtop voor de computer, op het terras zakken ze achterover en hup, daar gaat het ene been over het andere. Geef je daarmee het bovenliggende been rust? Ik weet het niet. Maar het zit wel lekker. De foto hierboven is gemaakt in Amsterdam, ergens in de jaren dertig schat ik. Oud uitziende jonge mannen in nette pakken, studenten of zo. Achteraan iemand in het uniform van een advocaat. Benen over elkaar, sigaretje in de hand, lachen naar de camera. Ze hebben hun werk gedaan, nu is het tijd voor een borrel - dat is de boodschap van dit benenwerk. In Berlijn vond ik een heel andere, soortgelijke foto. Duitse wandelaars, begin van de eeuw. Rusten uit van een tocht door de bossen misschien, lijken stil te genieten. Op de achtergrond kijken meisjes nieuwsgierig toe. En hoe gaan deze 'Wandervogel' zitten? (klik om te vergroten) De benen over elkaar

(klik om te vergroten) Een dubbeldekker betekent: grote stad. Hier geldt dat in het kwadraat: zes dubbeldekkers, gevels vol reclame, felle kleuren, mensen op straat, drukke wegen. Dit is de stad binnen de stad, het middelpunt, waar iedereen naartoe gaat en vandaan komt: Picadilly Circus, Londen. En dan ook nog in de welvarende jaren zestig. Kijk maar naar de bioscoopgevel rechts: de film 'Tom Jones' met onder anderen Albert Finney. Uit 1963, meldt de imdb-filmsite. Naar de gelijknamige, grappige roman van Henry Fielding uit 1749. 'Tom Jones, the adopted son of a British country squire, is a love-'em-and-leave-'em lady charmer who goes blithely from bed to bed, while managing to get into enough other mischief to come within moments of being hanged.' Duidelijk een stadsjongen. Je kunt zelfs zien hoe laat het is. Twee klokken wijzen op halftwaalf. Net voor de lunch. Is het daarom eigenlijk best rustig op straat? Bijna geen mensen op het plein, maar een paa

(klik om te vergroten) Een kaartje uit Valkenburg (grendelpoort). Met de groeten van de familie Stam, zonder verder bericht ergens in 1961 verstuurd aan de familie A. Vaster, 'Achter garage Zwart', Wormerveer. Een kaartje vol ruggen. Rechts een wat ouder paar, linksvoor vlak bij de poort ook. Twee kinderen op de stoep. En het meest opvallend: twee vrouwen, hand in hand, vrolijke rokken, blote armen, als in een reclamefilmpje. Waar gaan ze allemaal heen? De kerk? Is het zondag? Of de winkelstraat? Misschien wel, achter de poort kijkt een groepje mensen in een etalage. Of een toeristische attractie, daar zit Valkenburg toch vol mee? En wat is de relatie tussen die twee vrouwen? Een echt stel lijkt me in die tijd niet waarschijnlijk. Oud kaartje, oude wereld. Zussen, of vriendinnen? Of toch een stelletje, vermomd als opgewekte schoonzusters op een dagje uit? Het is mooi weer, misschien wel erg warm: de mensen op het terrasje zitten in de schaduw. De fotograaf heeft zijn fo

Op een rommelmarkt in Lissabon vond ik deze zomer twee foto's van een gezicht. Een man van middelbare leeftijd met een snor en een bril, grijzend bij de slapen, kijkt langs de camera. Geen opvallend gezicht, behalve dat hij een beetje gespannen lijkt, met zijn kaken op elkaar geklemd. Wel op de een of andere manier een echt Portugees heertje - zo'n Pessoa-hoofd zeg maar. Het zijn twee lachfoto's. Hetzelfde portret, met een spiegel of zo vervormd. Op de eerste is de afbeelding breed uitgetrokken: Op de andere is het beeld juist versmald: Waarom zou hij die foto's hebben laten maken? Is hij na het werk even bij de fotograaf langs gegaan om zijn vrouw te verrassen? Zou hij er met zijn vrienden in de kroeg om hebben gelachen? En hoe zou hij er op de originele foto uit hebben gezien? Die vond ik niet op de rommelmarkt. Maar met de moderne fotosoftware is het een koud kunstje de foto opnieuw te vervormen en zo een verloren gezicht terug te toveren. Ongeveer d

Wat is het levensverhaal van H.G. Gaborsze, de echtgenoot van mevrouw J. Heuvel? Het kaartje van hun kinderen Willem en Ria uit 1924 is het enige dat aan beiden is geadresseerd: 'den heer en mevrouw H.G. Gaborsze'. Ria's kaarten uit de jaren vijftig en zestig zijn heel soms verstuurd aan mevr. J. Heuvel-Gaborsze, net als een paar andere kaarten van onbekende afzenders, maar meneer zelf komt in het verhaal verder niet voor. Zijn naam doet een Hongaar vermoeden. Een vluchteling uit de Eerste Wereldoorlog? Is hij overleden? In de Tweede Wereldoorlog? Hoe dan? Of zijn ze gescheiden? Nee, dan had ze zijn naam niet gehouden. De kaarten zwijgen. Mevrouw J. leefde in de jaren vijftig alleen. Misschien is ze na het verdwijnen van meneer Gaborsze wel begonnen met de plastictassenhandel, om in haar onderhoud te voorzien. En is Ria bij haar in de zaak komen werken. Over wie de kaarten wel spreken is Willem, de broer van Ria. Een kaartje uit 1964 aan mevrouw J. Heuvel-Gaborsze, Groe

De kaartengeschiedenis van de familie Heuvel begint met Pietje. Hij stuurt op 5 augustus 1911 een kaart van café-restaurant en uitspanning 'Westerbouwing' in Oosterbeek (dat nog steeds bestaat) naar Mejuffr. C. Heuvel, Kalverstraat, Amsterdam.  Op de achterkant staat niks behalve 'Pietje'. Wie was Pietje? Een vriend, een vriendin (Pietje was in die tijd ook een vrouwennaam), een familielid, een collega van mejuffrouw C. Heuvel? Of iemand die naar haar hand dong? Voor die laatste theorie pleit dat ik meer kaarten vond van mannen aan mejuffrouw C. Heuvel. Deze bijvoorbeeld, een romantisch tafereel aan het meer van Luzern: Verstuurd op 20 maart 1913: 'Geachte juffr! Ontvang met Uw ouders mijn welgemeende groeten uit Luzern met haar prachtige zeeen en bergen doch helaas hier is regen en volop sneeuw ons deel. Zaterdagavond kom ik in Palanza aan ik hoop op beter weder. Met vriendelijke groeten Chris.' Duidelijk toch? Heel beleefd, met dat 'geachte ju