Een russisch kaartje

(klik om te vergroten)
'De socialistische hervorming van de landbouw', staat op deze Russische Sovjet-kaart die ik in Moskou vond, 'vereist ingrijpende maatregelen van de kolchozencoöperaties en de bevolking van de landbouwgebieden. Laten we ons verzetten tegen de koelakken [de grootgrondbezitters] die ons beletten een socialistisch land op te bouwen.'
Van het kaartje zijn een miljoen exemplaren gedrukt, vertellen de kleine lettertjes onderaan. Er staat een gezellige tekening op van een paar boeren die met hulp van de modernste technologie - stoomploegen - hun land bewerken. Op de achtergrond stoere elektriciteitsdraden.

Achterop heeft de anonieme verzender een dringend verzoek geschreven voor T.V. Oestjoeg , hoofd van de cursusschool van de voorbereidende groep van de landbouwtechnische school. Ondergetekende heeft zijn gegevens opgestuurd voor het voorbereidende jaar van de school. Het is nu 17 februari 1931 en hij heeft nog steeds niks gehoord. De school begint al op 20 februari en ligt 130 werst (kilometer) ver weg. Wat nu te doen?

De kaart is waarschijnlijk geproduceerd in het kader van het eerste vijfjarenplan van Stalin uit 1928. Stalin had een collectivisatie van alle boerderijen bevolen. Verzet van de boeren en een slechte uitvoering van de plannen leidde tot hongersnood en uiteindelijk naar schatting enkele miljoenen doden.

Reacties

Lisa zei…

De boeren hebben het inderdaad zwaar te verduren gehad. Hier in Tsjechië was dat ook zo. Laatst zag ik een documentaire over vrouwelijke politieke gevangenen uit de jaren 50/60. Eén van hen had tien jaar vastgezeten en had martelingen en vernederingen ondergaan. Het enige wat ze fout had gedaan, was dat ze de dochter van een goed gesitueerde boer was. De boerderij was in beslag genomen door de communisten. In de film ging ze terug en toen ze de vervallen bouwval zag kon ze alleen maar huilen.
Veel van de vrouwen uit de film waren tijdens hun verblijf in de gevangenis heel weerbaar geworden. De solidariteit onder de vrouwen was er heel sterk. Maar de boerendochter, die nooit enige politieke activiteit had ondernomen, was een gebroken vrouw toen ze eindelijk vrijgelaten werd.

Soms loop ik hier rond en denk ik: hoe kan dat toch allemaal gebeurd zijn? Zo'n normaal land en zulke normale mensen.

9:24 a.m.

Populaire posts van deze blog

De omstanders bij de Holocaust

Wegkijken, verdraaien en ramen dicht
Hebben echt zoveel mensen in de oorlog ‘nichts gewusst’ van de Holocaust? Drie historici spitten in het selectieve geheugen van daders die zich omstanders waanden en omstanders die keuzes moesten maken.

door Henk van Renssen in Vrij Nederland 41, 2013
Ik was tot diep in de avond op kantoor aan het werk. Ik was op vakantie. Ik deed toen even iets anders. Ik zat thuis met een griepje. Ik was naar de bruiloft van mijn zoon. Het gebeurde nét nadat ik was overgeplaatst. Zomaar een paar van de verhaaltjes die ex-nazi’s na de oorlog vertelden als hun werd gevraagd waar ze waren geweest op een bepaald heikel moment in de Tweede Wereldoorlog. Het is dus niet helemaal waar, schrijft de Britse hoogleraar Duitse geschiedenis Mary Fulbrook in haar boeiende studie Een kleine stad bij Auschwitz. Gewone nazi’s en de Holocaust, dat de duizenden lagere ambtenaren en plaatselijke bestuurders die de ruggengraat vormden van het civiele bestuur in het Derde Rijk, later alti…

Meer lezen

Het gordijn in ons hoofd

Anne Applebaum is een Amerikaanse journaliste, schrijfster en columniste voor de Washington Post, die bekend werd met een boek over de Russische Goelag (zie allemaal www.anneapplebaum.com). Onlangs publiceerde ze Iron Curtain, over de eerste jaren achter het IJzeren Gordijn. Dit is mijn artikel over dat boek, dat verscheen in de Vrij Nederland van 2 maart (de kaart van de Berlijnse muur is van mezelf). Volgens mij zit het 'Oost-Europa' dat in die jaren ontstond, nog altijd in ons hoofd.

door Henk van Renssen

Wie meer inzicht wil krijgen in Polen-meldpunten en de toekomst van Europa, kan veel leren van het nieuwe boek van de Amerikaanse historica en journaliste Anne Applebaum: IJzeren gordijn. De inlijving van Oost-Europa 1944-1956. En dat terwijl die onderwerpen er niet in worden genoemd.
IJzeren gordijn is namelijk een vrij strikt historisch boek. Heel boeiend geschreven, dat zeker, maar het beperkt zich vrijwel volledig tot een gedetailleerde reconstructie van de periode 1944 …

Meer lezen

Blote voeten in het buitenbad

Raadseltje: waar is dit de ingang van:

(klik om te vergroten)

Bruine dakranden, bruine raamkozijnen, donkere ramen, beige baksteen, een perkje met vage struiken voor de deur: typisch die anonieme laagbouw uit de jaren zeventig. Vorm zonder functie, en dus multifunctioneel. Ik kan me uit mijn jeugd een kerk herinneren die er zo ongeveer uitzag, een apotheek, meerdere scholen, een bejaardentehuis en een bibliotheek (in witte uitvoering). Geeft het gebouw op de kaart toegang tot een conferentieoord, een begraafplaats, een bedrijventerrein? Als je de letters op de gevel hebt ontraadseld, weet je het: Aldert van der Zwaardbad - een zwembad. Het staat in Hoofddorp en het bestaat nog steeds.

Misschien dat de vlag het al weggaf. Om de een of andere reden staan bij zwembaden altijd vlaggen. Voor het strandgevoel? Bij een begraafplaats zie je ze minder.

Het buitenbad waar ik in de zomers van mijn jeugd naartoe fietste heette Malkenschoten. Het was wel een halfuur rijden, ik herinner me veel link…

Meer lezen